کد مطلب:35480 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اعتقادات

از ديدگاه قرآن مردم در جهان آخرت به چند دسته تقسيم مي شوند؟

آنچه از قرآن درباره اقسام مردم در جهان آخرت به دست مي آيد به شرح زير است:

1ـ گروهي معاد را نپذيرفته و بدان اعتقاد نداشته در نتيجه بدون ره توشه وارد آخرت مي گردند. سرنوشت اين گروه با عذاب گره خورده است.

2ـ گروه ديگر به معاد اعتقاد دارند و بر اين باور به عمل پرداخته و به قدر لازم كوشيدەاند. اينان سرانجام با مغفرت و بهشت محسوس سر و كار خواهند داشت.

3ـ گروه سوم افزون بر اعتقاد صحيح و كردار شايسته به آخرين نقطه اوج كمال ارتقا يافته اند. اين دسته به مقام رضا و رضوان بار يافته، نزد مليك مقتدر خواهند بود.

قرآن سرنوشت اين سه گروه را در يك آيه رقم زده، مي فرمايد: «و في الاخرة عذابٌ شديدٌ و مغفرةٌ من الله و رضوانٌ» حديد/20. و بر اين اساس، مردم را با سه عنوان مشخص كرده است: اصحاب شمال، اصحاب يمين و مقرّبان؛ اصحاب شمال گرفتار دوزخند، اصحاب يمين از بهشت برخوردارند و مقرّبان گذشته از بهشت محسوس به لقاء الله مي رسند.

امير المؤمنين(ع) در سخني نوراني مردم را به سه دسته تقسيم كرده است: عالم ربّاني، آموزندگاني كه در راه نجات مي كوشند، و دسته اي همچون پشه‎هايي كه با باد به راست و چپ مي گرايند و دنباله رو هر صدايي هستند: «النّاس ثلاثة: فعالم ربّاني و متعلّم علي سبيل نجاة وهمج رعاعٌ...» (نهج البلاغه، حكمت 147)

عقل كلّ و برترين آفريدة حق، يعني حضرت محمّد بن عبد الله(ص) و همچنين اوصيا و پيشوايان پس از او(ع) در برترين درجات بهشت قرار دارند؛ چنان كه فرمود: «فأمّا إن كان من المقرّبين فروح و ريحان و جنّة نعيم» واقعه/ 88 ـ 89 در مقام پايين تر و درجه دوم، مؤمنان قرار دارند مؤمنان نيز داراي درجات متفاوتند: «يرفع الله الّذين امنوا منكم و الّذين أُوتوا العلم درجات» مجادله/11، «لهم درجاتٌ عند ربّهم» انفال/4، «لكنّ الّذين اتّقوا ربّهم لهم غرفٌ من فوقها غرفٌ مبنيّةٌ تجري من تحتها الأنهار» زمر/20

درباره دركات نيز تفاوت فراوان است: برخي كافرند و برخي أشدّ كفراً، برخي منافقند و پارەاي أشدّ نفاقاً: «إنّ المنافقين في الدّرك الأسفل من النّار» نساء/145.

مؤمنان سير صعودي دارند و تبه كاران و مشركان سير نزولي. دربارة مؤمنان مي فرمايد: «إليه يصعد الكلم الطّيّب والعمل الصّلح يرفعه» فاطر/10 و درباره مشركان مي فرمايد: «ومن يشرك بالله فكأنّما خرّ من السّماء فتخطفه الطّير أو تهوي به الرّيح في مكانٍ سحيقٍ» حجّ/31 [هر كس به خدا شرك ورزد بدان ماند كه از آسمان در افتد و مرغان در فضا بدنش را بربايند، يا تند بادي او را به مكاني دور درافكند.] سقوط و صعود انسان با عقيده و عمل او مرتبط است. اعتقاد صحيح طيّب است و سبب صعود را همراه با عمل صالح فراهم مي كند و الحاد خبيث است و همراه با گناه وسيلة سقوط مي شود.

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن ج 4 (معاد در قرآن)